Thắc mắc về phòng tránh thai, bị hỏi… có bầu chưa
Câu chuyện dở khóc dở cười của Nguyễn Ngọc Hà, nữ sinh học lớp 11 ở TPHCM khi mang nỗi oan không biết phải giải thích thế nào.
Sau một lần được học về giáo dục giới tính, Hà quyết định mạnh dạn trao đổi về chuyện này với mẹ. Vừa mở lời hỏi mẹ về các biện pháp tránh thai, cô học trò không hình dung nổi mẹ cô – vốn là một người khá hiện đại – gườm mặt không nói câu gì.
Tối hôm đó, mẹ chat với cô, hỏi nhưng nói như khẳng định rằng liệu con đã từng quan hệ, có bầu bí thì hãy nói thật với mẹ. Rồi bà gửi thêm một loạt thông tin dọa dẫm về nguy cơ quan hệ trước hôn nhân, phá thai vị thành niên… như muốn “dằn mặt” con gái.
Hà im lặng nên sự việc càng không được yên, mẹ cô càng nghi ngờ. Nghĩ con gái không chịu nói với mình, bà cô ép cô đến phòng tư vấn tâm lý… hòng để điều ra cho bằng ra.
Cuối cùng, khi nắm được sự việc, chuyên viên tâm lý phải thốt lên người cần được tư vấn là người mẹ chứ không phải là cô con gái.
Cũng tò mò, làm liều hỏi bố mẹ về… cách sử dụng bao cao su có thật sự an toàn không mà cách đây hai năm, khi học cấp 2, Lê Đức Phong, học lớp 11 Thủ Đức, TPHCM được phen khốn đốn.
Đầu tiên là nghe những lời quát mắng, mới chút xíu đã hỏi chuyện vớ vẩn, đầu óc đen tối, bậy bạ… như thể Phong là một “tội đồ”.
Sự việc chưa dừng lại ở đó, bố mẹ cậu trao đổi thế nào mà dắt Phong qua tận nhà… gặp bố mẹ người bạn gái mà Phong quý mến lâu nay như tổ chức một cuộc họp gia đình xử lý chuyện tày đình.
“Mặc cho hai đứa cúi mặt xấu hổ, phụ huynh đua nhau chất vấn hai đứa đã có chuyện gì chưa? Sau đó mẹ nói ra chuyện mình “quan tâm” đến chiếc bao cao su nên cảnh báo cô bán gái… liệu mà biết giữ thân.
Bố mẹ bạn ấy có vẻ thoải mái hơn, nói đỡ cho tớ rằng, trẻ con tuổi này tìm hiểu về mấy thứ đó cũng không có gì lạ. Thế nhưng lại yêu cầu tớ, từ nay cắt đứt mọi liên lạc với bạn ấy để cho bạn ấy tập trung chuyện học”, Phong kể đầy uất ức.
Sau lần đó, Phong mất một người bạn và cũng phải mất một thời gian rất dài mới “bình thường hóa” được với bố mẹ. Tuy nhiên, chẳng bao giờ cậu chia sẻ, hỏi han những chuyện riêng tư với họ nữa.
Lúng túng khi phát hiện con “xem phim nóng”
Một trong những trường hợp phụ huynh hay gặp nhất là phát hiện con xem phim “nóng” và học cực kỳ lúng túng trong trường hợp này.
Nhiều đứa trẻ xem phim “người lớn” bị phát hiện phải đối mặt với những ngày “khủng bố về tinh thần” vì phản ứng của phụ huynh. Có phụ huynh gây to chuyện, ầm ĩ, dùng những lời lẽ miệt thị như hư hỏng, đen tối, bênh hoạn…
Có những bạn trẻ vì việc này mà bị trừng phạt như không cho dùng điện thoại, máy tính, bị kiểm soát từng li từng tí, không cho giao lưu với bạn bè.
Theo thống kê, Việt Nam nằm trong nhóm các nước tìm từ khóa “Sex” cao nhất thế giới – ngay lập tức, thông tin này cũng bị nhiều người quy kết là đầu óc đen tối, bậy bạ.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia về tâm lý, điều này còn phản ánh việc “đói” thông tin từ các nguồn chính thính thống. Khi đề cập đến các vấn đề về giới tính, tình dục, bạn trẻ dễ bị phủ đầu, né tránh, quy kết nên họ phải tìm các nguồn “bí mật” khác.
Người lớn phản ứng tiêu cực trước vấn đề này nên con trẻ “thu mình lại”, tìm kiếm kênh khác. Không chỉ ở quan niệm xem đây là chuyện nhạy cảm, không thể trao đổi bằng lời mà phụ huynh còn gặp khó khăn… là họ không biết phải trả lời con thế nào nên quay sang “phủ đầu”.
Một chuyên gia tư vấn tâm lý ở TPHCM cho hay, khi con trẻ chủ động hỏi là một cơ hội với phụ huynh để họ tương tác với con. Họ có thể trao đổi với con về vấn đề này trong khả năng kiến thức của mình. Còn nếu chính phụ huynh cũng không biết trả lời sao thì cách xử lý tốt nhất là hãy đặt câu hỏi ngược lại cho con.
Nếu con thắc mắc về bao cao su, thuốc tránh thai… hãy hỏi ngược con thế con biết những gì rồi gợi mở cùng tìm hiểu. Rồi mua sách cho con tự đọc, tự tìm hiểu…
Trong một lần chia sẻ với phụ huynh về tình huống con xem phim sex, TS tâm lý Nguyễn Thị Bích Hồng, ĐH Sư phạm TPHCM cho hay, điều này có thể gây “choáng” cho bố mẹ nhưng thực tế rất phổ biến. Trong trường hợp này phụ huynh cần tế nhị tiếp cận với con. Hãy trao đổi với con bằng những câu hỏi như việc quan hệ tình dục cần những yếu tố về mặt luật pháp như khi đủ tuổi, dành cho quan hệ vợ chồng với những giá trị đạo đức nhất định…. để đứa con tự đánh giá “đúng – sai” trong phim mình xem.
Đặc biệt, bà Hồng nhấn mạnh, phụ huynh cần tránh cực đoan cho rằng đó là chuyện xấu, tồi tệ làm con hiểu sai mà chưa chắc đã cấm được trẻ mà có thể con sẽ xem lén một cách tinh vi hơn.
Lê Đăng Đạt