Mỗi dịp Tết đến xuân về, trên bàn thờ của mọi gia đình đều bày mâm ngũ quả cúng tổ tiên. Trong văn hóa người Việt, mâm ngũ quả mang một ý nghĩa chung sâu sắc, thể hiện lòng hiếu thảo và ước mong những điều tốt lành cho một năm mới sắp tới.
Tuy nhiên, việc lựa chọn thế nào để mua được những loại quả vừa ngon mắt, ngon miệng lại an toàn bày lên ban thờ không phải ai cũng biết. Dưới đây là một số mẹo mách bạn cách trọn trái cây tươi ngon cho những ngày Tết.
Phật Thủ
Khi chọn mua quả phật thủ, nên chọn quả to, ngón tay của Phật Thủ càng nhiều, dài mập, các ngón đều nhau.
Trái Phật thủ đẹp phải nhiều ngón tay, thông thường mỗi quả có 20-30 ngón tay. Các ngón tay tỏa tròn đều xếp thành nhiều vòng như hình bông hoa, ngón của vòng ngoài cùng trùng với các số đẹp sẽ có giá trị. Khi chọn mua quả phật thủ, nên chọn quả to, ngón tay của Phật Thủ càng nhiều, dài mập, các ngón đều nhau.
Người chơi Phật thủ thường đếm các ngón của quả, song khi đếm phải tuân theo quy luật: Thịnh – Suy – Bĩ – Thái. Nghĩa là sẽ đếm các ngón quả lần lượt theo 4 từ trên, lặp đi lặp lại, nếu ngón cuối cùng rơi vào chữ Thịnh hoặc Thái thì rất quý.
Cam và bưởi
Bưởi bày mâm ngũ quả nên chọn quả còn nguyên cuống lá
Bạn nên chọn quả còn nguyên cuống, da bóng láng, không có đốm nâu hay dính sẹo, hình dáng đẹp, có màu xanh hơi ửng vàng, vừa đảm bảo đẹp mắt vừa có thể ăn ngon sau khi hạ mâm quả. Chọn những quả còn nguyên cuống có lá, hoa, nụ.
Còn nếu bạn chọn bưởi màu xanh là những quả bưởi còn đang non quả. Sau khi bưởi mua về, bạn lấy kéo sắt cắt cuống để khoảng nửa cm và lấy vôi chấm vào vết cắt giúp bưởi chống thối, khử trùng.
Chuối
Nên chọn những nải chuối đều, già quả và không bị thâm đen
Nên chọn nải to, đều quả, tươi màu, không bị đen, bầm giập, còn nguyên núm, không nên chọn chuối chín, vì nếu chín thì trong mấy ngày tết chuối sẽ rục và bị đen.
Chọn những nải chuối có quả lẻ và quả cuối cùng nằm ở chữ “sinh” theo cách đếm “sinh – lão-bệnh-tử”.
Dưa hấu
Nên chọn quả dưa hấu với phần vỏ có nhiều gân, trái tròn và nặng. Nếu trái tròn nhưng nhẹ là dưa bọng ruột vì đã quá già. Nên chọn vỏ thật cứng, với những trái có vỏ cứng, ruột dưa sẽ giòn, ngon hơn.
Nên chọn quả dưa hấu với phần vỏ có nhiều gân, trái tròn và nặng.
Một kinh nghiệm chọn dưa hấu ngon được khá nhiều chị em áp dụng đó là búng hay vỗ tay vào quả dưa. Khi vỗ, nếu phát ra tiếng “bịch bịch” thì quả dưa đó già, ngon, ngọt còn nếu âm thanh đanh hơn thì do dưa chưa chín, nếu âm thanh phát ra là “bộp, bộp” thì có thể là dưa chín già nhưng đã bị nẫu ruột bên trong.
Đu đủ
Quả đu đủ chín tự nhiên bao giờ cũng có một mặt chín hơn mặt còn lại do mặt ngoài hứng được nhiều ánh sáng mặt trời hơn. Khi thấy một quả chín đều từ cuống thì chắn chắn nó đã được “độ” qua hóa chất.
Quả đu đủ dùng hóa chất vỏ sáng bóng, sờ vào thấy cứng mặc dù lớp vỏ bên ngoài đã chuyển sang màu vàng. Còn quả chín không dùng hóa chất có một lớp nấm màu trắng bên trên, thỉnh thoảng xuất hiện chấm đen hoặc vết lõm nhỏ, vỏ không vàng đều mà vẫn còn chấm xanh.
Đu đủ bày Tết có thể chọn loại quả ương, già quả không thâm đen.
Xoài
Chọn thứ da căng bóng, có màu vàng sáng. không lấy quả da thâm đen, vỏ nhăn, nhũn. Khúc đầu của quả xoài chín vàng và cứng, trên bụng xoài phía dưới cùng chót đuôi có một chiếc mắt nhỏ, mắt nhỏ là xoài hạt nhỏ.
Mãng cầu
Mãng cầu là quả nhất định phải có trong mâm ngũ quả, để lựa trái ngon bạn cần chọn trái vỏ mềm là mãng cầu dai, lựa quả gai nở to, màu trắng ngà khi không để lâu, nếu để lâu nên chọn quả còn xanh, gai nở ít, không nứt nẻ, thâm đen.
Dừa
Dừa nên mua dừa xiêm, nước ngọt, bổ dưỡng hơn các loại dừa khác. Chọn trái có vỏ xanh, bên trong có màu trắng, càng trắng càng ngọt. Chú ý không nên ham rẻ ham to, dừa xiêm chính gốc không có kích cỡ to mà trái thường nhỏ, lượng nước chỉ đủ đầy 1 ly thủy tinh.
Dứa
Dứa ngắn quả (dáng tròn bầu) thì có nhiều thịt dứa hơn quả dài (dáng ống dài). Nên chọn quả có mắt dứa lớn và càng thưa càng tốt để sau khi gọt bỏ hết mắt dứa sẽ có được phần cùi dày.
Phần cuống dứa là nơi cho biết độ ngọt của trái dứa. Nếu trái dứa có màu vàng tươi từ cuống cho đến phần cuối hoặc vài chỗ hơi xanh thì trái đã chín, ngọt. Trái vàng đều thì độ ngọt càng cao.
Nên chọn những trái có mùi thơm ngọt và tươi. Nếu tỏa mùi quá ít hoặc không có mùi là do trái chưa chín. Ngược lại những trái dứa quá chín sẽ có mùi hơi chua kiểu lên men, tựa như mùi giấm hoặc mùi quá ngọt.
Lưu ý:
Ngày Tết kéo dài sẽ làm trái cây chưng lâu bị héo úa, vì vậy, bạn không nên mua hoa quả quá sớm mà chỉ nên mua trước từ 1-2 ngày.
Một điều đáng lưu ý nữa là phải chọn loại quả già nhưng đang xanh hoặc ương, vì mâm ngũ quả thường để ít nhất từ chiều 30 tới hết ngày mùng 3 Tết, có nhiều nhà để tới ngày mùng 5-7 Tết nên nếu chọn quả chín thì khi hạ mâm, hóa vàng, quả đã thối ủng.
Trước khi bày biện trái cây lên mâm ngũ quả thì cần phải rửa qua và lau khô luôn để quả không bị dính nước mà nhanh hỏng, nhanh héo. Với hoa quả sạch hái trong vườn nhà có thể chỉ cần lấy khăn mềm lau qua cho sạch.
Hiệp Nguyễn
Tổng hợp