Theo giới sành chơi cây cảnh, để có được một cây cảnh đạt đến độ “chân – thiện – mỹ” có giá hàng tỉ đồng là rất khó, kỳ công và phải qua thời gian dài, thậm chí là phải nhiều đời. Ở Việt Nam rất nhiều “siêu cây” được định giá lên tới cả chục tỷ, thậm chí là trăm tỷ.
Dù được đánh giá cao về tính thẩm mỹ, nghệ thuật nhưng thực hư việc mua bán, giao dịch những “siêu cây” này diễn ra như thế nào đến nay cũng vẫn chỉ là những lời … đồn thổi!
Cùng điểm qua một số cây cảnh được giới chơi cây cảnh xếp vào dạng “đại trưởng lão” “hiếm có, khó tìm” ở Việt Nam.
Siêu cây “Ông bụt” của đại gia Toàn “đô la” ở Việt Trì
Trong giới mê cây cảnh Việt Nam, cái tên Phan Văn Toàn (hay còn gọi là Toàn “đô la”) ở TP. Việt Trì, Phú Thọ được xem là một trong những đại gia chơi ngông nhất. Chưa đầy 8 năm, đại gia này đã bỏ ra 120 tỷ để… chơi cây.
Ở Việt Trì, Toàn “đô la” sở hữu 3 khu vườn lớn, cây bét nhất của anh cũng có giá 50 triệu đồng, cây đẹp “tầm tầm” cũng vài trăm triệu đến vài tỷ, còn đẹp nhất có hai cây, gồm cây tùng “ông Bụt” và cây sanh “dáng làng”. Trong đó, cây tùng có tên “ông Bụt” được giới săn cây cảnh coi là bậc “đại trưởng lão” có giá tới 1,2 triệu USD vì có 500 năm tuổi!
Tác phẩm “ông Bụt” được đại gia Toàn “đô la” mua lại của một tay chơi Nam Định. Việc mua bán siêu cây cảnh triệu đô này đến này vẫn được giới chơi sinh vật cảnh kể như một giai thoại. Theo đó, lần đầu ông Toàn đến Nam Định, chủ nhân của siêu cây này bắt ông đứng ở xa quan sát không cho lại gần. Những lần sau đó, ông Toàn phải lặn lội đặt cao hổ tận bên Lào làm quà biếu và cũng phải mất một năm trời mới có vinh hạnh được “rước ông Bụt” về tư dinh của mình.
Siêu cây “mâm xôi con gà” giá… 6 triệu đô!
Siêu cây “mâm xôi con gà” là cây sanh cổ thụ có tuổi đời hơn 150 tuổi. Năm 2010, trong dịp Đại lễ 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội, cây được giới chuyên môn xếp vào “tứ kỳ mộc” của đất ngàn năm văn vật. Chủ nhân của siêu cây này là ông Nguyễn Nam Thành (Việt Trì, Phú Thọ).
Nguồn gốc của siêu cây vẫn còn nhiều tranh cãi. Có người cho rằng cây có xuất xứ từ thôn Ngô Sài, xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai thuộc Hà Tây cũ của dòng họ Phạm. Năm 1996, họa sĩ Đặng Xuân Cường (Cường họa sĩ), một nghệ nhân khá nổi tiếng ở đất Hà Thành đã phát hiện, tìm mua và trực tiếp tạo dáng cho cây cảnh này.
Năm 2008, ấn tượng với dáng vẻ độc đáo, “xuất thần” của siêu cây “mâm xôi con gà”, ông Nguyễn Nam Thành quyết định bỏ tiền để mua đứt. Thời điểm đó, theo nhiều tay chơi cây cảnh, cây “mâm xôi con gà” có giá vào khoảng 6 tỷ đồng, tương đương một chiếc Rolls Royce.
Siêu cây “Mâm xôi con gà” nổi tiếng trong một triển lãm sinh vật cảnh vào năm 2010. Thời điểm đó, ông Nam Thành cho hay đã chi khoảng 600 triệu đồng để in 10 vạn ảnh về siêu cây này cho người yêu cây cảnh thưởng lãm.
Theo nhiều người chơi cây cảnh, sở dĩ cây “Mâm xôi con gà” tạo được sức hút là bởi nó hội tụ đủ 4 yếu tố “cổ – kỳ – mỹ – văn” và giống như một bức tranh thiên nhiên hoàn thiện với “Tay ngón long quần thụ – Bông tán tản vân – Thân vách dáng làng – Thạch thụ tương sinh”.
Tháng 4/2012, siêu cây triệu đô của đại gia đất Việt Trì đã được lên trang bìa của tạp chí về nghệ thuật chơi cây cảnh BCI của Mỹ. Trong một triển lãm sinh vật cảnh, Mâm xôi con gà được định giá 6 triệu USD, tương đương với 120 tỷ đồng.
Tác phẩm Chiến thắng Bạch Đằng
Bộ tác phẩm gồm 5 chiếc thuyền với nhiều kích cỡ khác nhau làm bằng gỗ sao đen mô tả trận chiến trên sông Bạch Đằng. Anh Phạm Đức Thịnh – chủ nhân của tác phẩm này cho biết, anh phải mất gần chục năm để sưu tầm và thực hiện siêu phẩm này. Trong đó, nguồn gỗ lấy từ các tỉnh Gia Lai, Lâm Đồng, Phú Yên.
Anh đã dùng lũa, tức là phần lõi của cây gỗ, tìm được dưới lòng đất, lòng sông suối từ hàng ngàn năm trước để tạo tác nên bộ tác phẩm cây cảnh nghệ thuật đặc sắc này. Mẫu gỗ sao đen này đã được anh Thịnh gửi mẫu sang Nhật Bản và Trung tâm Phóng xạ Các bon của nước này xác nhận gỗ lũa có niên đại 1.240 năm.
Quá trình vận chuyển từ Hải Phòng về Hà Nội phải sử dụng 20 chiếc xe tải cỡ lớn với giá 40 triệu đồng một xe.
Nhiều người nhận định, bộ siêu phẩm “Chiến thắng Bạch Đằng” có giá là 3 triệu USD, tức hơn 60 tỷ đồng.
Theo anh Thịnh, giá của tác phẩm này không phải là vấn đề lớn, cái nổi bật của nó nằm ở tính văn hóa lịch sử và tùy vào cách cảm nhận của từng người chơi cây cảnh. Nhiều người nhận định, bộ siêu phẩm “Chiến thắng Bạch Đằng” có giá là 3 triệu USD, tức gần 60 tỷ đồng.
Trực quân tử
Trực quân tử là tên của một cây sanh đại thụ và cũng là một trong những loại cây cảnh quý ở nước ta. Cây sanh này đã trải qua hàng trăm năm. Nó thuộc sở hữu của gia đình anh Phạm Hải Anh ở thôn Vị Khê, xã Điền Xá, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định, được ước tính với giá 25 tỷ đồng. Theo chủ nhân của cây đại thụ, rất nhiều khách có nhã ý muốn mua cây sanh này nhưng anh chưa hề có ý định bán vì nó gắn liền với nhiều thế hệ của gia đình anh.
Siêu cây trâm vối
Mấy năm gần đây, ông Nguyễn Văn Ngọ (62 tuổi, Thạch Thất, Hà Nội) không còn xa lạ gì trong giới cây cảnh. Ông Ngọ được biết đến không chỉ bởi kinh nghiệm chơi cây, săn lùng được nhiều cây cảnh độc, lạ, cùng vườn cây cảnh quý lên đến gần nghìn cây khác nhau mà còn bởi, ông đang sở hữu siêu cây trâm vối độc nhất Việt Nam.
Theo ông Ngọ, ở Việt Nam trâm vối không phải là hiếm, có rất nhiều, nhưng hầu hết đều là những cây to, dáng chỉ có 1-2 thân. Còn cây trâm vối này có dáng tự nhiên, quần long hội tụ, là của độc, tìm cả Việt Nam không có được cây thứ hai.
Nói về tuổi thọ của cây, ông Ngọ thừa nhận, ông cũng không thể biết chính xác cây trâm vối bao nhiêu tuổi, chỉ đoán được rằng, để có được thế cây tự nhiên đẹp như thế này thì cây trâm cũng phải có tuổi thọ lên đến trên 500 năm chứ không ít.
Cây trâm vối cho lá quanh năm. Mùa xuân, cây nảy lộc đâm chồi, ra hoa đậu quả, đến tầm tháng 9 thì quả to bằng đầu ngón tay út và chín. Khi chín, quả có màu tím cực đẹp, ai thích có thể hái ăn, vị ngọt hơi chát rất ngon.
Sở hữu cây trâm vối này được hơn 5 năm nay, ông Ngọ đã đón hàng ngàn lượt khách tới vườn chơi để chiêm ngưỡng siêu cây cảnh có một không hai này. Trong đó, khách là dân mê chơi cây cảnh, là các nhà vườn cũng có nhiều. Thậm chí, còn có các đoàn khách của Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Úc, Thái Lan,… cũng đến xem cây. Nhiều người xem xong ngỏ ý muốn mua với giá hàng chục tỷ đồng nhưng ông chưa bán.
Hiệp Nguyễn
Tổng hợp