Cuốn tiểu thuyết năm 1869 của đại thi hào vĩ đại Tolstoy được coi như một thiên anh hùng ca, ghi lại những tác động của cuộc chiến tranh xâm lăng của Napoleon tới 5 gia đình quý tộc ở Nga. Bằng phong cách viết kỳ tài đặc trưng của chủ nghĩa hiện thực cùng lối kể chuyện hài hòa, tác giả đã khéo léo phân tích và chứng minh những gì mình tin tưởng về nguyên nhân tại sao lịch sử đã diễn ra như thế ,qua đó làm nổi bật nên vai trò của nhân dân trong các cuộc chiến tranh. Mục đích của Tolstoy là dùng đặc điểm của tiểu thuyết để nói lên những “sự thật” của lịch sử.
2. Wolf Hall
Tác giả: Hilary Mantel
Tiểu thuyết dành giải thưởng Booker năm 2009 kể về cuộc đời của 1 chính khách dòng Tudo là Thomas Cromwell. Với phong cách viết đi thẳng vào vấn đề rất ấn tượng, Matel đã khắc họa lên một nhân vật chính đầy tham vọng, khôn ngoan, dẻo dai và trí tuệ. Qua đó những sự kiện lịch sử về Tudo, vua Henry VIII ly dị vợ Catherine thành Aragon được thể hiện qua cái nhìn sắc sảo của nhân vật chính Cromwell, đại diện cho lực lượng tiến bộ này.
3. Romola
Tác giả: George Eliot
Tác phẩm là một “cú đại bác” bắn vào thế giới tiểu thuyết lịch sử. Lấy bối cảnh miền Florence thời kỳ Phục Hưng thế kỷ 15, thiên anh hùng ca viết về câu chuyện tình lịch sử giữa nhà truyền giáo Romola và học giả người Ý gốc Hy lạp Tito Melema, người sau này trở thành 1 chính trị gia thâm hiểm. Cuốn tiểu thuyết chứa nhiều những mốc lịch sử quan trọng. Điểm độc đáo và không kém phần bí ẩn là sự tương đồng đến kỳ lạ giữa thành Florence trong truyện với Vương quốc Anh, giữa Romola và chính tác giả: cả 2 đều có cuộc sống cực khổ nhưng luôn vươn lên trong học tập.
4. The Leopard
Tác giả: Giuseppe Tomasi di Lampadusa
Lấy bối cảnh ở Sicily vào thế kỷ 19, kiệt tác văn học này là câu chuyện kể về sự sa sút và lụn bại của Salina, một gia đình Sicily quý tộc. Ra đời ở thế kỷ 20 nhưng cuốn sách khiến cho người đọc có cảm tưởng đang đọc một tiểu thuyết hồi cuối thế kỷ 19 nhiều hơn.
Tiểu thuyết The Leopard bắt đầu vào năm 1860 với việc những lực lượng muốn thống nhất nước Italy đổ bộ lên Sicily, và kết thúc đầy xúc động vào năm 1910 bằng cảnh một thầy tu đến để định giá những hòm đựng thánh tích của một ông hoàng, vốn được những cô con gái độc thân của ông gìn giữ.
5. Brooklyn
Tác giả: Colm Tóibín
Tiểu thuyết Brooklyn kể về chuyến di cư của một phụ nữ trẻ Eilis Lacey từ Ireland rời nhà đi tìm cuộc sống mới ở Brooklyn vào những năm 1950 theo dòng chảy của thời cuộc, trải nghiệm sự cô độc nhưng cũng không kém phần thú vị. Nhờ hóa thân tới tài tình vào nhân vật Eilis cũng những nhận định sắc sảo của nhân vật này, Tóibín đã rất thành công trong việc đưa độc giả tới những trải nghiệm tươi mới và đầy thực tế.
Mặc dù đạt được thành công lớn trong nghiệp viết văn khi đoạt giải văn chương Costa nhưng nhà văn từng thổ lộ, ông thật sự không thích thú gì với công việc viết lách và điều hấp dẫn nhất của công việc này chính là tiền.
6. Pure
“Pure” – cuốn sách lấy bối cảnh một bãi tha ma đổ nát trong đêm trước Cuộc cách mạng Pháp 1789 kể về chàng kỹ sư trẻ Jean-Baptiste Baratte, người có nhiệm vụ giám sát công trình nhà thờ Les Innocents.
Song song với đó, tiểu thuyết phác họa lại thật xúc động những cuộc xung đột chính trong thời kỳ Khai Sang: xung đột giữa lịch sử và sự tiến bộ, giữa hoài niệm và lãng quên. Miller, bằng tài năng hiếm có, đã làm sống dậy từng khoảnh khắc, cảm xúc của Paris thế kỷ 18.
Hồi tháng 1 mới đây, nhà văn đã giành giải thưởng Costa trị giá 35.000 bảng Anh. Dầu vậy, trái người với Colm Tóibín, Andrew Miller cho biết sẽ dùng tiền thưởng để “trang trải cuộc sống”. “Nhà văn khó mà trở nên giàu có. Bởi chúng tôi không có thu nhập gì khác ngoài văn chương”.
7. The Blue Flower
Tác giải: Penelope Fitzgerald
8. I, Claudius
Tác giả: Robert Graves
Cuốn tiểu thuyết đồ sộ nổi tiếng năm 1934 này là một cuốn tự truyện hư cấu của hoàng đế thứ tư của đế chế Roma. Claudius vừa bất tài vừa nói lắp nên được an toàn trong suốt những năm đầu thời thanh xuân. Nhưng Graces lại phác họa nên một Claudius không phải là tên ngu ngốc vô hại nhưng là một người dũng cảm. Sau này Graves đã bỏ những tác phẩm của mình vì chúng chỉ viết vì miếng cơm manh áo mà phải bóp méo sự thật.
9. Property
Tác giả: Valerie Martin
Cuốn tiểu thuyết được xuất bản năm 2003 của Martin là bức tranh tự họa chân thực về cuộc sống của một đồn điền nô lệ những năm 1830. Nhân vật chính là Manon, 1 phụ nữ trẻ sa lầy trong cuộc hôn nhân không tình yêu với người chồng ngu đần và thô bạo, đồng thời là ông chủ của mình. Cô luôn âm thầm chống lại cuộc hôn nhân mang đầy tính phục dịch và nô lệ này với tinh thần và lòng dũng cảm tuyệt vời và trở thành người tiên phong đấu tranh chống chế độ nô lệ. Tiểu thuyết của Martin như viên đạn mang đầy tính châm biếm và coi thường bắn vào giai cấp chủ nô. Bà đã đoạt giải văn chương Orange Prize nhờ tác phẩm mang đầy tính nhân văn và lịch sử này.
10. The Regeneration Trilogy
Tác giả: Pat Barker
Bộ ba tác phẩm của Barker đầu những năm 90 này là câu chuyện về chuyên gia tâm thần học William Rivers cùng những phương thức điều trị do chính anh nghĩ ra để chữa cho các binh lính trong cuộc chiến tranh thế giới thứ I. Nhà văn đã lồng ghép một các tài tình giữa những yếu tố có thực và tưởng tượng về nhiều vấn đề trong chiến tranh, trong đó có bệnh tâm thần, đồng tính luyến ái, giai cấp…Bộ ba cuốn sách được đông đảo quần chúng yêu thích và cuốn thứ 3, The Road Home đoạt giải Booker Prize năm 1995.
Mai Tân
Theo Guardian