Theo chân nhà thám hiểm lừng danh

Che Guevara sinh tại Argentina vào ngày 14/6/1928 và mất ngày 9/10/1967 tại Bolivia. Ông theo học nghành y tại Đại học Buenos Aires, và xen giữa việc học hành là hai chuyến đi khắp lục địa Nam Mỹ, nơi ông đã chứng kiến sự nghèo đói, bệnh tật và sự bất công, những gì nhìn thấy đã thay đổi cách nghĩ và làm nên người chiến sĩ cách mạng Che Guevara vĩ đại sau này.

Hình ảnh Che Guevara với nụ cười ngọt ngào, buồn buồn làm rất nhiều phụ nữ phải nghẹt thở.

Hình ảnh thường thấy về Che trên đường phố Cuba.

Ở đây chúng ta sẽ không nói về khía cạnh nhà cách mạng lỗi lạc, “Người anh hùng đương đại vĩ đại”, hay sự nghiệp cùng cái chết của ông, mà chúng ta hãy theo chân chàng sinh viên y khoa Ernesto “Che” Guevara trong cuộc hành trình xuyên Nam Mỹ, chứng kiến những nơi ông đã đi qua, cảm nhận vẻ đẹp thiên nhiên và con người những nơi đó, theo đúng như câu nói của ông “Hạnh phúc không phải là cảm giác tới đích mà là trên từng chặng đường đi”.

Du hành có nghĩa là đến những miền đất mới và gặp gỡ những con người mới.

Chuyến thám hiểm đầu tiên của chàng trai trẻ diễn ra vào năm 1950 dài 4.500 km qua các tỉnh nông thôn miền bắc Argentina. Anh lắp một động cơ nhỏ vào chiếc xe đạp Micron già nua của mình và hướng về phía tây, băng qua khu đồng bằng Pampas. Cuộc hành trình tiếp nối vào cuối năm 1951, khi anh hội ngộ với người bạn là Alberto Granado tại Córadoba. Ý tưởng ban đầu là vài tuần làm tình nguyện tại trại những người bị bệnh phong ở San Pablp Leper, thuộc địa của Peru, bên bờ sông Amazon. Nhưng cuối cùng, chuyến đi đã kéo dài đến 8 tháng với 8.000 km, trên chiếc mô tô Norton của Granado, xuyên qua lục địa Nam Mỹ, băng qua Argentina, Chile, Peru, Ecuador, Colombia, Venezuela, Panama, và Miami, trước khi trở về nhà ở Buenos Aires.

Guevara và Alberto Granado ở trên chiếc phà bằng gỗ có tên “Mambo-Tango” trên sông Amazon, tháng 6 – 1952

La Poderosa II, người bạn đường hai bánh đã theo chân Che và Gradado đi khắp Châu Mỹ

Tại Santiago de Chile, chiếc La Poderosa II “dừng cuộc chơi”, Che và Granado trở thành những anh chàng lang thang

Hai người bạn trên con đường đá mòn Inca Trail, Peru

Trong khi những người đồng trang lứa đến Paris trên những con tàu tốc hành, họ lại thích rề rà, dừng chân tại những điểm sửa xe trong những thị trấn nhỏ không có tên trên bản đồ. Sự khác biệt nằm ở chỗ, họ không biết khi nào họ sẽ trở về đến nhà.

Khi di chuyển, Ernesto không hề lãng phí bất kỳ giây phút nào để ghi nhận tất cả những điều xảy ra trên đường đi. Cuộc du hành này trên thực tế đã trở thành một “cuộc hành hương” để anh tự tìm hiểu về mình qua hành động. Anh thừa nhận rằng anh đi để tìm hiểu về bản thân. Chỉ hoàn toàn là sự tình cờ mà chuyến đi này đã tạo thành số phận của cuộc đời anh, để những cuộc cách mạng mà anh trải qua trong đời sẽ xảy ra ở những nơi cách xa quê nhà.

Trong những chuyến đi của mình, Che nhận ra rằng, điều mà những người nghèo cần không phải những kiến thức về y khoa của anh mà là sức mạnh và sự kiên trì của anh để thay đổi xã hội

Sau đó, ngày 16/6/1953, sau khi tốt nghiệp trường Y với kết quả xuất sắc, Che lại tiếp tục cuộc hành trình trở lại châu Mỹ Latinh cùng với Carlos Calica Ferre, một người bạn thân từ nhỏ ở Córdoba. Chuyến đi bắt đầu ngày 7/7/1953, hai người đi tàu hoả tới Bolivia rồi vài tháng sau, hai người lại đi chu du khắp Peru, Ecuador, qua Costa Rica và trải qua 9 tháng ở Guatemala. Tại đây, Che đã gặp người sau này là vợ ông – Hilda Gedea.

Những dấu ấn và ký ức trong các chuyến đi của mình được Che ghi lại thành một cuốn nhật ký hành trình có tựa đề “The Motorcycle Diaries” – tạm dịch là “Nhật ký trên yên xe” – xuyên qua hàng chục địa danh của các nước Nam Mỹ trước khi trở về nhà ở Buenos Aires. Cuốn nhật ký sau này đã được chuyển thể thành một bộ phim cùng tên đoạt giải thưởng năm 2004. Bộ phim chỉ là một phần về hành trình gian nan nhưng đầy thú vị của 2 chàng sinh viên trẻ. Còn cuộc hành trình thực tế băng qua hàng chục địa danh từ những nơi hoang vắng hiểm trở trên dãy Andes cho đến những con sông hùng vĩ trên đât nước Chile, từ những đỉnh núi tuyết như Patagonia cho đến vùng hồ Titicaca mênh mông, từ những khu phố lao động ở Caracas cho đến Miami phồn hoa đầy nắng gió…tất cả đã làm nên một chuyến đi được tất cả những người trẻ tuổi ngưỡng mộ cho tới tận bây giờ.

Gael Garcia trong vai Ernesto Guevara de la Serna

Hình ảnh trong phim “The Motorcycle Diaries”.

Đã gần 50 năm kể từ ngày qua đời nhưng “Che” vẫn là biểu tượng của nhiều thế hệ không chỉ ở vai trò người lãnh đạo cách mạng quyết liệt và dũng cảm mà còn của một điều gì đó phóng khoáng, tự do, mạo hiểm nhất, của những điều ngông nghênh và phá cách chỉ tuổi trẻ mới có. Và hình tượng “Che” vẫn sẽ mãi mãi được ngưỡng mộ như vậy.

Thảo Nguyên

(Tổng hợp)