Canh rau tập tàng nấu hến
Người xứ Nghệ có thể uống nước luộc hến thay trà và bữa cơm nào không có canh rau tập tàng nấu hến là coi như “đau mà không có thuốc”.
Canh rau tập tàng nấu hến (Ảnh: Xuyến Chi)
Hến Sông Lam nổi tiếng xưa nay là thịt dai, thơm, nước trong, ngọt. Những ngày này các chợ ở Vinh, chợ nào cũng có bán hến. Hến từ Nam Đàn, Hưng Nguyên… đưa xuống bao nhiêu cũng hết. Và dường như gánh hàng hến nào cũng bán kèm cả rau tập tàng. Mỗi loại một chút nhưng cũng đủ dồn lại, góp nhặt mà thành một mớ rau với nhiều màu sắc, hương vị khác nhau.
Trong đời sống ẩm thực của người Việt, hến có thể nấu được nhiều món như cháo hến, cơm hến, hến xào… Rau tập tàng cũng có thể kết hợp với nhiều loại thực phẩm để thành món canh ngon. Nhưng người xứ Nghệ có thói quen nấu canh hến với rau tập tàng như một cơ duyên!
Tô canh rau tập tàng nấu hến mát lành (Ảnh: Xuyến Chi)
Nếu là con hến to, luộc xong nhặt rất nhanh mà hến nhỏ hơn thì phải đãi. Dùng đũa cả quấy cho đều, đến khi hến há miệng vớt ra để ráo và bắt đầu công đoạn đãi lấy ruột. Đây là công đoạn đòi hỏi sự kiên trì, nhẫn nại mà người phụ nữ xứ Nghệ nào cũng làm rất khéo. Vần xoay cái rổ làm sao lừa được ruột hến trôi ra ngoài chậu nước để lấy được nước hến bàng bạc thơm, ruột hến trắng và tròn đầy.
Rảnh rang thì mua hến về luộc, không thì mua lạng ruột hến đãi sẵn kèm theo nước hến, thêm vài ba ngàn rau tập tàng hoặc hái ở vườn nhà. Khi đã có một rổ đầy rau, đem rửa sạch để đó. Cho một ít dầu ăn vào nồi rồi đổ hến vào xào nhẹ. Khi nghe mùi hến, mùi hành, mùi ớt thơm lừng, lúc này cho nước hến vào, thêm muối, mắm vừa ăn. Nước sôi, cho tất cả mớ rau tập tàng vào, đun lửa to cho nước sôi trở lại rồi bắc nhanh ra. Nồi hến vừa nhấc xuống tỏa mùi thơm nồng nàn ngào ngạt.
Chan canh hến vào bát, hít hà mùi thơm ngọt không lẫn vào đâu được của con hến quê hương. Màu xanh của cọng rau sau vườn nhà, đo đỏ màu ớt trái, đùng đục màu nước hến. Tất cả hòa quyện vào nhau rồi tan ra trên đầu lưỡi, dư vị thật đậm đà. Ăn canh rau tập tàng nấu hến có thể ăn được rất nhiều nhưng không gợi cho người ta cảm giác ngán. Bởi rau mềm, ngọt mà thanh, nước hến thơm mà mát, ruột hến bùi mà béo.
Người xứ Nghệ bảo rằng trưa hè, dưới cái nắng chói chang và những cơn gió Lào khô khốc bỏng rát, bê bát cơm canh hến và quả cà trắng muối giòn thì như quên hết mọi sự trên đời!
Xuyến Chi – Khánh Hồng